بازسازی اجتماعی مناطق جنگ زده: روایت شکل گیری مجدد اجتماعات هویتی روستایی در سه روستای نژمار، قلاجی و قلعه گاه

نویسندگان

موسی عنبری

استادیار گروه مطالعات توسعه اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران سامال عرفانی

دکترای جامعه شناسی توسعه روستایی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

از مسائل مهم در دوران بعد از فاجعه­ها از جمله جنگ ها، مسئله بازسازی ویرانی ها و همچنین برپایی حیات اجتماعی در جامعه آسیب دیده است. مقاله­ حاضر به بررسی ابعاد فرایند بازسازی اجتماعی جوامع جنگ زده می­پردازد. مطالعه­ میدانی در سه روستای جنگ زده استان کردستان (نژمار، قلاجی و قلعه گاه) انجام شد. پژوهش با به کارگیری روش های کیفی تجربه خانواده هایی را در کانون مطالعه قرار می دهد که به طور مستقیم از جنگ متأثر گشته اند. رویکرد مطالعه، روایت شناسی مردمی است که در آن از نگرش­های کلان و از بالا به پایین فاصله گرفته و بر تجربه های و روایت­های بومی تمرکز شده است و پویش های اجتماعی و فرهنگی را مد نظر قرار می دهد. در این مطالعه بازسازی اجتماعی بر اساس شش مؤلفه اعتماد اجتماعی، همزیستی اجتماعی، تعهد به اجتماع، سرمایه­ اجتماعی، همبستگی اجتماعی و سرمایه­ فرهنگی بررسی شده است. یافته­ها حاکی از سلطه­ رویکرد فیزیکی و مادی به بازسازی است؛ اما با وجود غیاب تعهدات بوروکراتیک در اهتمام به ابعاد اجتماعی و فرهنگی، شاهد نوعی بازسازی اجتماعی خودجوش و بومی بوده­ایم که وامدار درجه های بالایی از سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی، تعهد اجتماعی، همبستگی اجتماعی و همزیستی اجتماعی درون گروهی بوده ­است. در این میان نقش همبستگی قومی و دانش بومی در تداوم حیات اجتماعی پررنگ است. از نکته های مهم در زمینه زندگی و روابط اجتماعی در روستاهای مورد بررسی اهمیت فراوان یکپارچگی و صلح پیش از فاجعه است. پی ریزی یک جامعه محکم و پایدار، در کنار ساخت وسازهای اصولی مقاوم در برابر مخاطرات شامل برقراری همبستگی اجتماعی و احساس تعهد اجتماعی، یکپارچگی و وحدت و صلح میان افراد و گروه های متفاوت اجتماع نیز است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازسازی اجتماعی مناطق جنگ‌زده: روایت شکل‌گیری مجدد اجتماعات هویتی روستایی در سه روستای نژمار، قلاجی و قلعه‌گاه

از مسائل مهم در دوران بعد از فاجعه­ها از جمله جنگ‌ها، مسئله‌ بازسازی ویرانی‌ها و همچنین برپایی حیات اجتماعی در جامعه آسیب‌دیده است. مقاله­ حاضر به بررسی ابعاد فرایند بازسازی اجتماعی جوامع جنگ‌زده می­پردازد. مطالعه­ میدانی در سه روستای جنگ‌زده‌ استان کردستان (نژمار، قلاجی و قلعه گاه) انجام شد. پژوهش با به‌کارگیری روش‌های کیفی تجربه خانواده‌هایی را در کانون مطالعه قرار می‌دهد که به‌ طور مستقیم از...

متن کامل

بررسی عوامل موثر بر شکل گیری بافت روستایی، مطالعه موردی روستای پا قلعه خوزستان

رابرت چامبرز مجموعه ای از عواملی که برای محقق شهرنشینی مانع دریافت تصویر واقعی روستا می شود را بر شمرده است. وی اشاره می کند که محققین بیشتر به روستاهایی مراجعه می کنند که دسترسی به آنها از راه جاده سهل تر باشد و با روستاهای دور افتاده کمتر سروکار دارند. روستای پا قلعه با اینکه پتانسیل جذب توریست به دلیل قدمت تاریخی آن و قرارگیری غار تاریخی و روستای جدید الاحداث در یک مکان و همچنین قرارگیری آن ...

متن کامل

بررسی مشارکت روستاییان در بازسازی مناطق زلزله زده

در این مقاله روستاییان در بازسازی مناطق زلزله زده و نیز نظام بازسازی مساکن و بناهای تخریب شده‘ در جریان وقوع زلزله‘ در سه دوره مختلف و در طول 50 سال گذشته‘ بررسی شده است. واقع شدن بخش عمده ای از ایران روی کمربند زلزله سبب شده است که زلزله های ویرانگر در دهه های اخیر صدمات و خسارات بیشتری به مناطق روستایی و مردم روستانشین وارد کند. عدم استفاده از مصالح ساختمانی مرغوب و مستحکم از یک طرف و فقدان د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های انسان شناسی ایران

جلد ۶، شماره ۱، صفحات ۴۵-۶۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023